Hepimiz 2020 yılına  yeni umut ve iyi dileklerle girerken aynı zamanda dünyamızın daha önce tanımadığı bir virüsle yeni yıla girmiş olduk. Bu virüs tüm dünyayı etkisi altına alırken, ülke olarak da resmi tarih olarak

11/Mart/2020 ‘ de yeni Coronavirüs ile tanışmış olduk. Bu tarih itibarı ile hızlı bir şekilde virüsle mücadele edip , yayılmaması için  çaba gösterdik.

Bu mücadelede hayatını kaybeden hastalarımız , sağlık çalışanlarımız ve tüm vatandaşlarımız için Allah’tan rahmet ve geride kalanlara baş sağlığı ve tüm sevenlerine  sabırlar diliyorum.

Öyle görünüyor ki bu virüsle olan mücadelemiz yakın bir tarihte bitmeyecek. Bu nedenle bu süreçte hemodiyaliz merkezleri  , hasta ve sağlık çalışanları olarak üzerimize düşen görevler var. Bu görevlerden ve yapılması gerekenlerden bahsetmek istiyorum.

         

Bunların bir kısmı T.C Sağlık Bakanlığı tarafından bizlere tebliğ edilen ve uyulması  zorunlu olan kurallar , bir kısmı da DİADER (Kurumsal Özel Diyaliz Merkezleri Derneği) tarafından uluslararası ve kliniklerimizdeki tecrübeleri içeren tavsiyelerdir.

-Hasta ve yakınları Covid 19 hakkında bilgilendirilmeli (afişler , bilgilendirici eğitimler , broşürler  vb )

- Sağlık personeli , hasta ve yakını merkeze girmeden önce maske takmalı , servis ile gelen hastalar servis araçlarına binerken maske takmalıdırlar.

- Sağlık personeli ve hastalardan Covid 19 enfeksiyon belirti ve bulgularını izlemeleri ; kendilerinde ve ailelerinde olduğu zaman hemodiyaliz merkezlerine bildirmeleri istenmelidir

- Diyaliz merkezine gelirken toplu taşıma araçları kullanılmamalı , bu süreçte imkanı olan hastalar özel araçla gelip-gitmeyi tercih etmelidirler

- Servis araçları kullanılacaksa araca binerken ellerini dezenfekte etmeleri , hergün sabit yere oturmaları , servis aracına binmeden maske takmaları , araç içerisinde yiyecek ve  içecek tüketmemeleri konusunda uyarılmalıdırlar. Ayrıca araç içerisinde sosyal mesafeye de dikkat edilmelidir.

- Servis şoförü de maske takmalı ve servis araçları da kurallara uygun bir şekilde gün sonu temizliği ve dezenfeksiyonu yapılmalıdır

-Ateş ve solunum semptomu olan hastalar önceden merkezi arayıp bildirmesi teşvik edilmelidir

- Diyaliz merkezleri ,  hastaların bekleme salonundaki sürelerini en aza indirmeli ve mümkün olduğunca giriş çıkış sırasındaki hasta trafiğini en az çakışacak hale getirmelidir

- Bekleme salonunda sosyal mesafeye ( 1- 1,5 metre ) uyulmalı ve zorunlu olmadığı sürece hasta refekatçisi bu süreçte kabul edilmemelidir

- Ulaşılabilir yerlere alkol bazlı ( %70 Alkol ) el antiseptiği konulmalı ve mümkünse hastaların fistüllü kollarının sabunlu su ile yıkanması sağlanmalıdır

- Diyaliz merkezleri yönetmeliğinde belirtilmiş olan hasta bekleme alanlarının ve yüzeylerin dezenfeksiyon kuralları ve tıbbi cihazların  dezenfeksiyon kuralları bu süreç için de geçerli kurallardır

- Covid 19 belirtileri gösteren hasta ve sağlık çalışanı en yakın pandemi hastanesine kliniğin doktoru tarafından yönlendirilmelidir

- Sağlık personeli uyması gereken kişisel koruyucu ekipman (eldiven ,  tıbbi maske , gözlük , önlük ) kullanımına titizlikle uymalıdır

- Diyaliz sırasında yemek yemekten kaçınılmalıdır. Seans öncesi yemek yenilmesi konusunda hastalar uyarılmalı , diyabetik hastaların hipoglisemiye girmemesi konusunda gerekli önlemler alınmalıdır

- Diyaliz hekimi hastaların Covid 19 hastalığı ile ilgili semptomlarını ve aylık laboratuvar tetkiklerini yakından takip etmelidir

- Halen il dışına seyahat izni olmayan diyaliz hastaları zorunlu sağlık sebebi olmadığı sürece seyahat etmemesi gerektiği konusunda uyarılmalıdır

- Covid 19 tedavisi olup taburcu olduktan sonra diyaliz merkezine gelen hastalar ve Covid 19 tanısı olup ayaktan tedavi edilen ve merkezinde diyalize giren hastalar bu süreçte izolasyonları yapılması gerektiği için  diyaliz merkezlerine gelirken kesinlikle servis aracı ve toplu taşıma kullanmamalıdırlar.Ayrıca bu hastalar gerekli süre boyunca izolasyon kuralları uygulanarak hemodiyaliz tedavileri yapılması gerekmektedir.

 

Genel olarak yukarıda özetlemeye çalıştığım kurallara uymak özellikle diyaliz hastaları için çok önemli. Bilindiği üzere 65 yaş ve üstüolmak , diyabet ,  yani şeker hastası olmak  , hipertansiyon ve kalp hastalığı da  riski artıran faktörler .

Bu nedenle diyalizde hem sağlık personeli hem de hastalar olarak yukarıda yazdığım kurallara çok iyi uymak zorundayız. Bu kurallar zamanla değişiklik gösterebilmekte bu nedenle de sağlık ekibinden güncel bilgileri talep etmeliyiz .

Bu zor dönemi kurallara uyarak ,  özellikle maske , mesafe ve el hijyen kurallarına uyarak , sıkıntısız bir şekilde atlatmak mümkün.

Her geçen gün virüs hakkında elde edilen bilgiler ve gelişmeler mücadelede bizleri avantajlı duruma getirecektir. Önemli olan aşırı bir güven gösterip tedbirleri elden bırakmamak . Sağlıklı günlere ulaşmak için sağlık ekibini dinleyelim , tavsiyelere uyalım ve sabırla güzel günlere kavuşalım .

Hastalarımızla birlikte , elele, sağlıklı günler diliyorum.