Böhak 1999 yılı Mayıs Ayı’nda halen Böbrek Hasta Haklarını Koruma ve Sosyal Yardımlaşma Derneği’nin Başkanlığını yürütmekte olan A. Vahap Acar ile bir grup diyaliz hastası tarafından çok zor şartlarda kuruldu.

Kurucu arkadaşlarımızın bir kısmı hakkın rahmetine kavuştu, kaybettiklerimize Allahtan rahmet yaşayan arkadaşlarımıza sağlık ve sıhhat diliyoruz.

 O yıllar biz diyaliz hastalarının sorunlarının hat safhada olduğu yıllardı. Bir taraftan can derdine düşmüş diğer taraftan bürokrasi işlemleri ile cebelleşmekten ve kuyruk sırasında beklemekten tabir-i caizse canımız çıkıyordu.

Böbrek nakli olmak tüm diyaliz hastalarının umuduydu. Ancak kadavradan organ bulmak neredeyse imkansızdı. 1999 yılında sadece kadavradan 23 hasta, canlı vericili böbrek nakli olan hasta sayısı ise 1548 kişiydi. Sayıdan da anlaşılacağı üzere kadavradan organ nakli beklemek hayalden öte değildi. 1. Dereceden akraba olan bireylerden böbrek vermek isteyenler elbette ki oluyordu. Ancak yakınına böbrek vermek istemekle de sorun bitmiyordu. Çünkü Organ Nakli Merkezleri böbrek nakli ameliyatı için hastadan astronomik ücretler istiyorlardı. Bu ücreti ödeyemeyen hastalar nakil olamıyorlardı. Sponsorlar bularak onlarca hastanın böbrek nakli olmasını sağladık

Böbrek nakli ameliyatlarından ücret alınmaması konusunda Sağlık Bakanlığı nezdinde birçok girişimlerimiz oldu. Sonuç alamayınca konu hakkında defalarca paneller ve etkinlikler yaparak Organ Nakli Merkezleri’nin cerrahlarını Sağlık Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın üst düzey yetkililerini ve hastaları bir araya getirdik. Kurduğumuz “Her Şeye Rağmen Bir Umut” Tiyatro Grubu ile değişik illere turnelere çıktık, hastalığımızı ve çektiklerimizi yetkililere ve kamuoyuna anlatmaya çalıştık.

 Bu çalışmalarımız elbette sonuçsuz kalmadı. Sonuç almaya başlamıştık. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkilileri organ nakli ameliyat fiyatlarını artırmayı taahüt ederek  BÖHAK ‘ın da bu konunun takipçisi olmasını istemişlerdi. Evet takipcisi de olduk taki artık bugünkü güncel fiyatlara çıkarıncaya dek. Artık hiçbir nakil merkezi ameliyat için hastadan ücret talep etmemektedir.

Malulen emekli olan böbrek nakilli hastaların sorunları bununla da bitmedi. Böbrek nakli olduktan sonra, ‘Sağlığınıza kavuştunuz’ diyerek emeklilikleri iptal edilmeye başlandı. Bu konuda da emeklilikleri kesilen hastaların emeklilikleri iade edilene dek mücadelede vermeye devam ettik. Başarılı da olduk.

 Şu an böyle bir sorun da kalmadı. Sorunlarımız bitti mi? Hayır, yine bitmedi. Özel organ nakli merkezlerinde böbrek nakli olan hastalardan muayene ücreti talep etmektedirler. Sağlık Bakanlığının bu konuda ki görüşü net; “Sağlık Uygulama Tebliği (SUT)’nin “1.9.3 İlave Ücret Alınmayacak Sağlık Hizmetleri” başlıklı maddesinin 1’inci fıkrasında “Hiçbir ilave ücret alınamaz” denilerek, e) bendinde “Organ, doku ve kök hücre nakillerine ilişkin sağlık hizmetleri” sayılmıştır.

Bu hüküm ile sağlık hizmet sunucuları tarafından organ, doku ve kök hücre nakillerine ilişkin verilen sağlık hizmetleri için herhangi bir süre kısıtlaması olmaksızın ilave ücret alınamayacağı açıkça belirtildiği gibi buna uymayanlara cezai işlem yapılacağı belirtildiği halde, ücret almayan merkezleri tenzih ediyorum ama hastaları mağdur eden ücret alan merkezlerle de mücadelemiz sürecek.

Organ bağışının arttırılması için İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü’müzün destekleriyle, İstanbul genelinde Üniversitelerde ve Liselerde çok değerli Nefroloji Uzmanı hocalarımız ve Organ Nakli Koordinatörlerimiz eşliğinde öğrencilere yönelik sunumlar ve eğitim toplantıları yaptık.

Tiyatro gruplarımızla organ bağışında duyarlılıkların arttırılması adına oyunlar sergiledik. Organ bağış standları açtık. Ücretsiz aylık gazetelerimizi dağıttık. Paneller yaptık. Sorunlar azaldıkça başarılar da çoğalmaya başladı.

Türkiye'de geçen yıl 9 bin 477 organ ve doku nakli gerçekleştirildi, Bu operasyonlarda 3 bin 851 vaka ile böbrek ilk sırada yer aldı. Bu konuda emek veren çok değerli Hocalarımız, Koordinatörlerimizde ve Sağlıkçılarımız da bizim kahramanlarımız. Bu mücadelede dernek olarak bizim de payımızın olduğunu düşünmek bizim için gurur vericidir.

Yaptıklarımız bunlarla sınırlı değil elbette daha yapacak çok işimiz var. Ömrümüz yettikçe de sorunlarımız ile ilgili çalışma yapmaya devam edeceğiz. Yani Böbrek hastalarının sorunları var  oldukça BÖHAK’ın da her zaman yanınızda olacağını bilmelisiniz.

Hoşçakalın, sağlıkla kalın.