Doğuştan veya sonradan oluşan ve çeşitli sebepler ile vücudunun ve zihninin olası işlevlerini tam olarak yerine getiremeyen kişilerin sahip olduğu ve yasalarla korunan birbirinden çok hakları mevcut. Bunlardan bir tanesi de vergi indirimleridir.

Doğuştan veya sonradan oluşan ve çeşitli sebepler ile vücudunun ve zihninin olası işlevlerini tam olarak yerine getiremeyen kişilerin sahip olduğu ve yasalarla korunan birbirinden çok hakları mevcut. Bunlardan bir tanesi de vergi indirimleridir. Gelir vergisi, emlak vergisi, özel tüketim vergisi başta olmak üzere Engellilerde Katma Değer Vergisi muafiyeti hakkı da mevcut. Katma değer vergisinin tanımıyla birlikte, Engellilerin yaralanabileceği KDV muafiyetini kapsayan hakları inceleyelim.

 Katma değer vergisi nedir?

Yapılan harcamalar üzerinden alınan vergilere katma değer vergisi denmektedir. İçtiğimiz sudan tutun giydiğimiz çoraba kadar ödeme yaparak sahip olduğumuz her şeye belirli miktarda KDV öderiz.

 Engellilerde KDV muafiyeti hakkı

Engelli kişilerin yasalarla korunan ve sahip olduğu haklardan olan Engellilerde Katma Değer Vergisi muafiyeti, belirli koşullarda sağlanmaktadır. Engelli kişilerin günlük yaşamını devam ettirebilmesi için kullanması gerekli her türlü ürün ve araçlar KDV muafiyeti kapsamında ele alınmaktadır. Bu kapsama giren malzemelere örnek verecek olursak; baston, özel tekerlekli sandalyeler, yazı makinesi, kabartma klavye, Protezler gibi birçok seçenek bulunmakta.

 Otomobilde KDV indirimi var mı?

Otomobil veya nakil araçlarının bu kapsama girmediği yasada belirtilmiş olsa da, Adana bölge idari mahkemesinin engelliler için özel olarak üretilmiş araçların KDV’den muaf olduğuna dair vermiş ancak Yargıtay 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 51'inci maddesi uyarınca kanun yararına ve hükmün hukuki sonuçlarına etkili olmamak üzere bozulmasına, kararın bir örneğinin Maliye Bakanlığı ile Danıştay Başsavcılığına gönderilmesine ve Resmî Gazete’de yayımlanmasına 22.9.2011 gününde oy çokluğuyla karar verilmişti. Umarız bir an önce binek araç alımlarında da Engellilerde Katma Değer Vergisi muafiyeti hakkı yasalaşarak ekstra imkânlar sağlanır.

 ÖTV İndirimi için Özürlülük Oranları

Devlet engelli vatandaşlar için çeşitli vergi indirimleri yaparak hayatlarını kolaylaştırmaya yardımcı olmaktadır. Bunlardan biri de ÖTV ( özel tüketim vergisi ) ‘dir. ÖTV indirimi ile otomobil almak için iki durum mevcuttur. Özürlülük oranı % 90’ın altında olmak ve özürlülük oranı % 90 ve üzerinde olmak.

 % 90 ve üzeri özürlülük raporuna sahip olanlar;

Aracı kendi kullanacaksa H sınıfı ehliyet almak zorundadır.

Aracı kendi kullanacaksa raporunda ‘ özel donanımlı araç kullanabilir ‘ yazmak zorundadır.

Aracı kendi kullanmayacaksa % 90 özürlülük raporu yeterli olacaktır.

% 90 altında özürlülük raporuna sahip olanlar;

H sınıfı ehliyet almak zorundadır. Raporunda ‘ özel donanımlı araç kullanabilir ’ ibaresi bulunmak zorundadır.

Özür durumuna göre araçta gerekli düzenlemeler yapılır ve o şekilde aracı sadece kendi kullanabilir. Başkası tarafından kullanıldığında cezası bulunmaktadır.

Burada önemli olan nokta ÖTV indirimli otomobil almak için özürlülük oranı diye bir şeyin olmaması. Diğer tüm indirimler için aranan % 40 özürlülük durumu otomobil alımı için geçerli değildir. Burada önemli olan raporda yazan ‘ özel donanımlı araç kullanabilir ‘ ibaresidir.

   ÖTV indiriminden faydalanılabilen araçlar;

 Motor silindir hacmi 1.600 cm3 ü aşmayan insan taşımaya tahsis edilmiş binek otomobiller.

 Motor silindir hacmi 2.800 cm3 ü aşmayan eşya taşımaya tahsis edilmiş panelvan, kamyonet gibi otomobiller.

 ÖTV indirim oranı % 45 ’tir. İndirimden yararlanmak için aracın sıfır olması şartı bulunmaktadır. 2. el araçlara ötv indirimi uygulanmamaktadır. Bu indirimler araçtan araca değişebildiği gibi bayilerde de aynı aracı farklı fiyatlarda bulabilmek mümkün. O yüzden otomobil satın almadan önce bayileri dolaşmakta fayda var.

 ÖTV Muafiyetinde Motor Silindir Hacmi Değerleri

Motorlu taşıtlar kategorisinde yer alan otomobil ve ticari araçların KDV oranı bütün ürünler için aynıyken, ÖTV oranları motor silindir hacmi artışına göre değişmektedir. 1600 cc ve altı arabalar için ÖTV oranı %45 olarak uygulanırken, 1600-2000 cc arası için bu oran %90, 2001 cc ve üstü için de %145 olarak uygulanmaktadır. Diğer bir deyişle, mali otoriteler silindir hacmindeki artışı araçlar için lüksün artışı olarak değerlendirmekte ve lüks arttıkça daha yüksek oranlarda vergi talep edilmektedir.

Engelli insanların sokakta ve toplu taşımada karşılaştıkları sorunlar da göz önünde bulundurulduğunda, şahsi araçlarının olması ve kendilerine özel tasarımlarla hayatlarını oldukça kolaylaştırmaları da en doğal hakları olacaktır.

 Sonuç olarak, motor silindir hacmi ile ÖTV muafiyeti arasındaki ilişkiye göz atacak olursak, binek araç, panelvan, pick-up, arazi taşıtı gibi araçlar da ÖTV oranı en düşük olan sınıf olan 1600 cc ve altı, eşya taşımaya mahsus van, panelvan, kamyonet gibi araçlarda da 2800 cc ve altı araçlar engelli vatandaşlara sağlanan ÖTV muafiyeti kapsamındadır.

 ÖTV İndiriminden Faydalanma Koşulları

“ÖTV indirimli otomobil alabilmek, otomatik vitesli araçlarda ÖTV istisnası, hangi durumlarda ÖTV istisnasından faydalanılabilir” gibi sorularınızın cevapları yazımızda bulabilirsiniz. Bildiğiniz gibi, ÖTV kanununun 7. maddesinin 2 numaralı bendinde ÖTV’den istisna edilebilecek maddeler belirtilmiştir. Bu madde gereğince, kişiler ÖTV istisnalarından faydalanma haklarına sahiptirler. Nedir bu maddeler ve otomatik vitesli araçlarda ÖTV istisnası nedir? Şimdi gelelim bu maddelere açıklamaya…

 ÖTV indirimli otomobil alabilmek için özürlülük oranı ne olmalı?

 Engellilerin, diğer engelli haklarından faydalanmaları için engel oranlarının % 40 olması gerekmektedir. Ancak ÖTV indiriminden faydalanmak için kişinin engel oranının % 40 değil, % 10 bile olması yeterlidir. Kişinin çok ufak bir engeli olsa bile ve aracına ” özel donanım ” yaptırması, kişinin ÖTV indiriminden faydalanabilmesine yetmektedir.

 ÖTV indiriminden faydalanmak için gerekli şartlar nelerdir?

 Engelli kişilerin, ÖTV, yani özel tüketim vergisinden muaf olmaları için 2 şart aranmaktadır.

 1-Engellilik oranı %90’ın altında olanlar,

 Engel oranı % 90’ın altında olan kişilerin aldıkları raporda, “H sınıfı ehliyet alır özel donanımlı araç kullanabilir” ibaresi varsa kişi H sınıfı ehliyet alır ve aracını kendisinden başkası kullanamaz, aksi halde ceza-i müeyyide uygulanır.

Raporunda “H sınıfı ehliyet alır ve otomatik vitesli araç kullanabilir ” ibaresi olanlar,

Raporunda “otomatik vitesli araç kullanır” ibaresi olanlar

2- Engellilik oranı %90 ve üzeri olanlar,

 Engellilik oranı % 90 ve üzeri olanların araçlarını özel donanım kurdurarak kullanabilirler, bu yüzden bu kişilerde ÖTV vergisinden muaf tutulurlar.

 Otomatik vitesli araçlarda ÖTV istisnası var mıdır? Hangi araçlar ÖTV istisnasından faydalanabilir?

 Aşağıdaki durumlarda, ÖTV istisnası bulunmaktadır ve 5 yılda bir defa olmak üzere, ÖTV tahsil edilmemektedir. Otomatik vitesli araçlarda ÖTV indirimi bulunmaktadır ancak ÖTV’ den tamamen muaf değildir.

 Motor silindir hacmi 1600 cm3 ü aşmayan binek otomobilleri,

İnsan taşımak için üretilmiş diğer motorlu araçlar, (arazi taşıtı, steyşın vagon gibi)

Motor silindir hacmi 2800 cm3’ü aşmayan eşya taşımaya mahsus taşıtlar,

Motosikletler,

Mopedler,

Bir tane yardımcı motoru bulunan tekerlekli taşıtlar,

Engellilik oranı % 90 veya daha fazla olanlar ve araçlarına özel donanım yaptıranlar.

 Engelli Raporuyla Araç Alacaklar Dikkat

Bilindiği gibi engelli raporu ile araç alımları ÖTV indirimi ve hatta ÖTV muafiyetine tabi. Bu indirimler ve koşulları ÖTV kanununun 7. Maddesinin 2. Bendi ile düzenlenmiş ve farklı şartlara göre farklı indirimler sağlanmış. Şartların tamamı sağlandığı koşulda 50.000 liralık bir aracın 32.500 liraya kadar inebilen bir fiyatla alınması söz konusu olabiliyor. Engellilerin araçlarını almadan önce, şu konulara özellikle dikkat etmesi gerekiyor.Söz konusu engelli aracı olarak  kullanıldığı sürece yıllık araç vergisinden de muaftır.

  ENGELLİLER HANGİ ARAÇLAR İÇİN ÖTV İNDİRİMİ ALABİLİYOR?

Engellilerin araç alırken ÖTV indiriminden yararlanması için motor silindir hacimlerinin binek otomobiller için 1600 cm3 ‘ ün altında, eşya taşımaya yönelik olanlar için 2800 cm3 ‘ ün altında, olması gerekiyor. Mopedleri de kapsamak üzere motosikletler ve engellilerin kullanımına yönelik tasarlanmış yardımcı motorlu araçlar için ise önemli olan aracın %90’ ın üzerinde engellilerin şahsi kullanımına uygun olacak şekilde tasarlanmış ve donanımlar eklenmiş olması.

 ENGELLİLER HANGİ KOŞULDA NE KADAR İNDİRİM ALABİLİYOR?

Şahsi kullanım şartı aranmaksızın engeli % 90’ ın üzerinde olanlar yukarıdaki şartları sağladıkları sürece beş yık aralıklı ÖTV muafiyetinden yararlanabileceklerdir.

 Sakatlık derecesi % 90’ın altına olanlar için ise alacakları sağlık raporu kritik önem taşıyor. Sağlık raporunda kişinin H sınıfı ehliyet alabileceği ve özel donanımlı araçları kullanabileceği belirtilmişe, bu kişiler 5 yıllık dönemlerle, % 45’ e varan ÖTV indiriminden yararlanabilir. Burada önemli olan engellilik derecesi değildir. Raporda özel donanım ifadesi bulunduğu sürece engellilik derecesi %40’ ın altında bile olsa, engelli raporu ile araç alma ve ÖTV indiriminden yararlanma hakkını koruyacaktır.

 Engelli raporunda dikkat edilecekler

BAYİ SEÇİMİ ÖNEMLİ Mİ?

Kanunda şartların açıkça belli olmasına rağmen, ne yazık ki uygulamada ÖTV indiriminin hesaplanmasında bayiler arasında bazı farklar görülebiliyor. Bu nedenle engelli raporu ile araç alacakların birkaç bayi dolaşarak, fiyatları karşılaştırmaları avantajlarına olacaktır.

Yorumlar